BEROERD DOOR KNAAGDIEREN

Diagnose rattenbeetziekte moeilijk te stellen

door HERMAN AA

De mogelijkheden van jeuk door uitslag op de huid die via huisdieren op mensen wordt overgedragen, is eerder aan bod geweest op deze pagina. Begin van dit jaar las u erover in het artikel ’Overspringende jeuk’. Maar er zijn ook nog andere vormen van besmetting, bijvoorbeeld via knaagdieren.
Ging het destijds om de Cheyletiella parasitovoraxmijt die via huisdieren wordt overgedragen en bij de mens rode plekjes veroorzaakt, nu behandelen we twee andere ziekteverwekkers, namelijk de Streptobacillus moniliformis en de Spirillum minus, die ook onder meer huiduitslag over het hele lichaam teweegbrengen. Deze bacteriën veroorzaken de zogeheten rattenbeetziekte.

Kinderen
Maar deze verwekkers van de rattenbeetziekte worden niet alleen door een beet of krab van de rat overgebracht, maar ook het eten van door rattenontlasting besmet voedsel, water, melk etc., geeft grote risico’s voor de gezondheid! De besmetting met deze bacteriën komt in alle leeftijdsgroepen voor, maar in vijftig procent van de gevallen bij kinderen jonger dan negen jaar.
De genoemde bacteriën komen over de hele wereld voor.
De eerste soort, Streptobacillus moniliformis, wordt ook door andere diersoorten zoals kleine knaagdieren als eekhoorns en muizen overgebracht en geeft de volgende verschijnselen: koorts, koude rillingen, neusuitvloeiing, braken, hoofdpijn, pijn in rug en gewrichten en huidslag over het hele lichaam.
Op alle plaatsen in het lichaam kunnen abcessen ontstaan. Zonder behandeling bestaat grote kans op hart-, long- en hersenaandoeningen.
Een infectie door Spirillum minus geeft vergelijkbare verschijnselen maar later, tot 28 dagen na de infectie. De huiduitslag is minder algemeen dan bij besmetting met de Streptobacillus moniliformis en er ontstaat geen gewrichts- en spierpijn. Zonder behandeling kan de koorts soms verdwijnen en weer terugkeren. Dit kan wel een jaar zo doorgaan. Meestal zijn de verschijnselen na acht weken verdwenen.
Het herkennen van de ziekte bij een besmet mens is het grootste probleem, vooral omdat er geen betrouwbare test bestaat die de infectie in het bloed vaststelt. In het begin geven de ziekteverschijnselen namelijk klachten die vaker bij infecties optreden zoals koorts, braken, hoofdpijn en koude rillingen.

Het probleem bij deze ziekte is ook dat de patiënt zich vaak niet herinnert dat hij of zij is gekrabd of gebeten. Ook het eten van besmet voedsel wordt niet altijd opgemerkt. Kortom, de diagnose wordt pas gesteld als er huiduitslag ontstaat op de kleinere gewrichten, de handpalmen en voetzolen.

Antibiotica
Zo lastig als de diagnose is te stellen, zo eenvoudig is de behandeling. De infectie is goed te bestrijden met diverse soorten antibiotica. Bij de juiste behandeling van Streptobacillus bijvoorbeeld, is men na twee weken hersteld.
Het beste is natuurlijk om besmetting met de ziekteverwekkende bacteriën te voorkomen. Mensen die veel met ratten, knaagdieren en met voedsel en drinken van deze dieren in contact komen, moeten het volgende ter harte nemen.
Allereerst moet worden voorkomen dat ze worden gekrabd of gebeten, wellicht door het dragen van handschoenen. De handen na eventueel contact met knaagdieren niet met de mond aanraken maar direct wassen. Eventuele wonden goed verzorgen en een beet of een krab altijd melden aan de behandelend arts.
Sowieso moet ongedierte, ratten en muizen, natuurlijk altijd worden bestreden.

En tot slot, is het van belang ook uw kinderen te wijzen op de voorzorgsmaatregelen.

Herman Aa dierenarts Wat Wilt U Weten
De Telegraaf op Zo’ndag 9-11-2008

Vragen kunt u stellen via watwiltuweten@telegraaf.nl