Typerend voor honden met osteo-arthritis (OA) zijn de periodieke, pijnlijke opflikkeringen van de gewrichtsontsteking. Dit zijn de momenten dat hun eigenaar met een dringend verzoek om hulp bij de praktijk aanklopt, waarna de dierenarts vervolgens een kuur voorschrijft met NSAID’s.
Nieuwe inzichten in de relatie tussen pijn en osteo-arthritis doen veel deskundigen echter twijfelen aan het nut van pijnstillende kuren voor de behandeling van osteo-arthritis die met wisselende tussenpozen en herhaaldelijk worden toegediend. In plaats daarvan adviseren zij een ononderbroken toediening van NSAID’s.
“Ons begrip van gewrichtspijn is met name de laatste paar jaren verder toegenomen en veranderd, ” zegt Duncan Lascelles, professor in de chirurgie aan de North Carolina State University.
“We onderkennen nu dat we ons niet alleen moeten richten op het gewricht als bron van pijn, maar dat die pijn ook aanleiding geeft tot centrale veranderingen en centrale sensibilisering.
“We weten inmiddels dat pijnsignalen die het ruggemerg bereiken het functioneren van het ruggemerg ook echt veranderen, en dat dit resulteert in een gepredisponeerde staat van het ruggemerg.”
Dit houdt in dat pijnsignalen worden versterkt, wat de aandoening nog belastender maakt voor de hond en waardoor een negatieve spiraal ontstaat. Er is bewijs dat deze “centrale sensibilisatie” de progressie van het ziekteproces in de perifere gewrichten kan aanjagen. Onderzoek heeft aangetoond dat, zodra dit eenmaal optreedt, er een algehele vermindering is van mobiliteit, spierkracht en spierfunctie. Als gevolg daarvan worden zowel het functioneren, het gedrag als de algemene kwaliteit van leven van de hond aangetast.
De ‘wind-up’ cyclus van pijnsensibilisatie
ONSTEKING PIJN belasting overgewicht inactiviteit centrale sensibilisatie ‘WIND-UP”
mate van kraakbeendegeneratie gewrichtsinstabiliteit
verkeerd gebruik spierverlies
“Eén van de recentere theorieën over de behandeling van pijn als gevolg van osteo-arthritis stelt dat we moeten zorgen voor langdurige en continue analgesie. Zowel om de altijd aanwezige gewrichtspijn tegen te gaan, als om de centrale sensibilisering te verminderen en de kans op herstel te vergroten,” legt professor Lascelles uit. “Met intermitterende therapie krijgt dit centrale sensibilisatieproces namelijk nooit echt de kans om te verminderen of te stoppen.”
Door de pijn als gevolg van osteo-arthritis zijn honden onwillig om te bewegen waardoor hun spiermassa afneemt, met als gevolg minder steun voor het gewricht, dat vervolgens nog onstabieler wordt. Ononderbroken behandeling met NSAID’s kan deze vicieuze cirkel doorbreken, zodat de hond minder pijn voelt en daardoor de voordelen geniet van een toenemende mobiliteit. Het kan zelfs de progressie van de aandoening op de lange termijn vertragen, zodat eigenaren langer van een actievere hond kunnen genieten.
Volgens dr. John Innes van de Liverpool Veterinary School, speelt osteo-arthritis een belangrijke rol bij het welzijn van honden, gezien het feit dat alleen al in Groot-Brittannië 1, 4 miljoen honden lijden aan deze aandoening. Hij is er ook van overtuigd dat de huidige benadering van de aanpak van osteo-arthritis heroverwogen dient te worden.
“Een systematisch onderzoek van gepubliceerde artikelen hierover suggereert dat langdurige, ononderbroken pijnbestrijding voordelen biedt ten opzichte van korte-termijn pijnstilling, en dat er, al is het aantal onderzoeken beperkt, geen veiligheidsrisico’s naar voren kwamen,” zei hij.
“De kern van mijn boodschap over de aanpak van osteo-arthritis is dat alles draait om functioneren. We horen veel over de bescherming van weefsels en de vertraging van het degeneratieve proces. Het allerbelangrijkste echter, voor de hond en daarom dus ook voor de eigenaar, is het bestrijden van de pijn. Als we namelijk de pijn bestrijden verbetert het functioneren. Het interesseert een hond niet hoe zijn kraakbeen eruit ziet of hoe de röntgenfoto’s eruit zien, het enige wat hem interesseert is hoeveel pijn hij heeft als hij beweegt. Pijnbestrijding staat daarom voor mij bovenaan de agenda.”
Stuart Carmichael, Professor of Veterinary Clinical Studies, University of Glasgow, is het er mee eens dat een goed begrip van het ziekteproces de aanpak ervan kan verbeteren:
“ Ik denk dat het allerbelangrijkste is dat dierenartsen die met deze aandoening te maken krijgen, beseffen dat deze ziekte levenslang behandeld dient te worden. Het is een aandoening die opflikkert in de vorm van pijnklachten en dan weer even minder wordt, maar het is altijd aanwezig. In het verleden hebben wij dierenartsen een vals gevoel van controle verschaft, door veel aandacht te geven aan de periodes dat een dier klinische verschijnselen had, omdat we die vrij gemakkelijk en vrij goed konden behandelen. Naar mijn mening ligt de grootste uitdaging momenteel in het verder verdiepen van de huidige kennis, om de beste manier te vinden om op de lange termijn met deze aandoening om te gaan.”
Progressie van OA wordt onderbroken door periodes van ernstige pijn
[boilerplate]
