Huisdieren – o.a. honden en katten – hebben een helende werking op mensen

Inleiding
Een trouw makkertje waar je dag in, dag uit met liefde voor kunt zorgen. Het is zelfs wetenschappelijk bewezen dat mensen zich geestelijk prettiger voelen als ze een huisdier hebben.
Een huisdier geeft niet alleen liefde en afleiding, het zorgt er ook voor dat je in beweging blijft.
Voor sommige mensen geeft een huisdier zelfs zin aan het bestaan.
Ouderen met huisdieren hebben minder gezondheidsklachten en minder last van hoge bloeddruk of een hoog cholesterolgehalte, waardoor zij minder aan hart- en vaatziekten lijden.
Bovendien geven dieren afleiding, hetgeen de aandacht die aan eigen pijn en kwalen geschonken wordt doet afnemen.
Ook komt het zorgen voor een dier tegemoet aan de basisbehoeften van een mens: liefde geven, strelen, knuffelen en aaien.
Dieren op hun beurt tonen hun aanhankelijkheid en dankbaarheid, en dat geeft de oudere weer het gevoel geaccepteerd te worden, en belangrijk en onmisbaar te zijn.

Ouderen hebben het gevoel ‘aanspraak‘ te hebben aan een dier: ‘het dier luistert tenminste naar mij en vertelt niets door’. Kortom: een huisdier geeft zin aan het leven. Bovendien hebben ouderen met een huisdier een betere fysieke conditie omdat ze meer beweging krijgen door de zorg voor het dier.

Reacties van ouderen tijdens bezoek met een hond
• ze komen meer ontspannen over
•  ze komen in beweging: men wil het dier strelen of het iets lekkers toestoppen;
•  ze komen gemakkelijker tot een gesprek;
•  ze zijn rustiger

Grote honden zijn ideaal voor mensen die niet meer zo beweeglijk zijn en slecht uit hun stoel kunnen komen of in een rolstoel zitten. Kleine honden kan men op schoot nemen en knuffelen
Een huisdier geeft orde en regelmaat aan het dagelijks leven, je moet uit je bed, zorgen voor eten, buiten gaan. en er is altijd iemand die je bij je thuiskomst verwelkomt.

Wat zegt de wetenschap
Amerikaanse artsen waren de eersten die conclusies verstrekten over de positieve gevolgen van huisdieren voor mensen. Dieren dragen bij aan de psychische en fysische gezondheid van de mens. Aaien en aanraken van een dier bezorgt een gevoel van zekerheid, kameraadschap, intimiteit en continuïteit.  De wetenschapper Serpell (2000) voert aan dat bij dierondersteunde therapie factoren zoals psychische, fysiologische en sociale factoren met elkaar verbonden worden.  Hij gaat ervan uit dat dieren de aandacht op zich vestigen en daarmee voor afleiding zorgen. Hierdoor brengen zij mensen meteen in een toestand van ontspanning. Daar komt bij dat dierlijke metgezellen mensen sociale ondersteuning bieden.
Ofwel: dieren helpen mensen bij het maken van contact.  Op deze manier werken dieren als een zogenaamde buffer tegen stress.

Actie&reactie
Dieren – zowel honden als  katten – zijn bijzonder geschikt als ‘therapeutisch medium’.
Het dier leeft mee en voelt dingen aan. De hond bijvoorbeeld kan zich goed aan elke situatie aanpassen, hij zoekt contact en communiceert door middel van zijn mimiek en lichaamstaal met mensen. De hond geniet van gemeenschappelijke activiteiten met mensen en nodigt mensen uit tot interactie. Honden en katten werken positief op onze gezondheid door ons aan het lachen te maken en ons tot spelen te motiveren.  De relatie met een mens kent geen eisen over openheid en het bloot geven van emoties.  Het is de hond of kat om het even wat de mens over zichzelf denkt of wat anderen over hem denken.
De therapie met hulp van een hond of kat heeft hierdoor een rustgevende werking op de patiënt.

Gezonder door een dier
Onderzoek laat zien dat patiënten die met behulp van een therapiehond behandeld worden, beter reageren op hun medicijnen. Bovendien daalt hun bloeddruk en verbetert hun hartslag. Tevens is een verhoogde endorfineproductie aantoonbaar en wordt het lichaam aangespoord tot verbetering van motorische en geestelijke capaciteiten.  Een van de allerbelangrijkste veranderingen in het lichaam is het opheffen van depressiviteit. Hierdoor wordt de patiënt geactiveerd en is de patiënt meer gemotiveerd de therapie te volgen. De therapie met een hond of kat geeft een impuls tot communiceren en hierdoor kan men nieuwe sociale contacten opdoen. Gebleken is dat een patiënt minder slaapmiddelen en beduidend minder rustgevende tabletten nodig heeft wanneer bij de therapie een dier wordt ingezet.

Ook bij kinderen werkt de aanwezigheid van een hond of kat bloeddrukverlagend en stressverminderend.
Een test waarbij hij kinderen luid moesten voorlezen. De ene groep zonder dier in de buurt, de andere groep mét een dier.  Wat bleek? De bloeddruk en hartfrequentie van de kinderen die een hond of kat bij zich hadden, waren beduidend lager dan bij de groep kinderen zonder therapiedier.

Handicap
De positieve levensinstelling van mensen met een handicap die een hulphond bezitten is verbluffend positiever dan die van gehandicapten zonder een hulphond.  Het percentage zelfmoorden onder visueel gehandicapten zonder hulphond blijkt hoog bij een Hongaars onderzoek, terwijl er nog nooit een zelfmoord is gepleegd onder visueel gehandicapten mét een hulphond.
De hond motiveert visueel beperkten tot geestelijke en lichamelijke activiteit; vooral bij jonge mensen is dat goed waar te nemen. Alleen al het wandelen met een hond kan een gevoel geven van : ‘Ik kan dat ook, ik doe mee, ik hoor erbij!’

Betere kansen met een huisdier
Onderzoek heeft uitgewezen, dat hartinfarct patiënten die een hond bezitten, een hogere overlevingskans hebben dan een vergelijkbare groep patiënten zonder hond of kat. Van 92 onderzochte, uit het ziekenhuis ontslagen hartinfarctpatiënten stierven 14 al in het daaropvolgende jaar.
Men dacht dat sociale factoren daaraan schuldig konden zijn, vooral de intensiteit en frequentie van sociale contacten met andere mensen zouden een belangrijke invloed kunnen hebben op het genezingsproces.
Daarmee liet zich echter niet alles verklaren! Na 12 maanden computeranalyse stond vast: patiënten met honden of katten beschikken over significante betere overlevingskansen.
Aaien kalmeert niet alleen het dier ( de hartslag kan zich halveren), eenzelfde goede werking heeft het op de persoon die aait. (Erika Friedmann)

Senioren&Dieren
Oude mensen en mensen met Alzheimer ondervinden veel baat van het contact met dieren. Zij geven mensen het gevoel nodig te zijn, gewaardeerd te worden.  Voor honden of katten is het onbelangrijk hoe vitaal iemand is, wanneer het contact maar positief verloopt. Bovendien helpen honden of katten het geheugen te trainen. Patiënten die problemen hebben met het zogenaamde korte geheugen, kunnen vaak wel de naam van het bezoekdier herinneren, maar hebben moeite met de namen van het verplegend personeel.  Ook geven dieren ouderen een gevoel van geborgenheid en zelfstandigheid.  Honden die getraind zijn om met Alzheimerpatiënten te wandelen.  Ze zorgen ervoor dat patiënten niet te ver afdwalen en weer terug naar huis komen. Het ‘zelfstandig’ wandelen geeft de ouderen een gevoel van onafhankelijkheid en rust.  Natuurlijk hebben niet alle ouderen iets met een bezoekdier. Het zijn meestal de ouderen die in hun jeugd positieve ervaringen hebben opgedaan met dieren, die uitkijken naar een bezoekdier.

Vooral oude mannen schijnen te geloven dat honden hun pijn ‘invoelen’ en begrijpen wat zij vroeger gepresteerd hebben.
Dit doet oude mensen goed omdat dan ook zij een beetje bewonderd worden.
Het is een bewezen feit ouderen die thuis wonen met een hond, gemakkelijker contact maken met de buitenwereld.
Honden of katten dienen vaak als gesprekspartner wanneer de wederhelft er niet meer is.
Maar…voor alle mensen geldt: Het samenleven met honden en katten heeft een positief effect op de bloedsomloop.
Zij brengen mensen aan het lachen wat op zich al een genezende werking heeft.
Ze dwingen ons tot non verbale communicatie en geven toestemming tot regressie (teruggaan in een kinderlijk gedragspatroon).
Daarom kunnen zij een beetje ‘kinderlijk geluk’ terugbrengen in iedere persoon (Greiffenhagen).

De positieve invloed van dieren op de mens
Los van de wetenschap kunnen wij ‘simpele zielen’ ook bedenken dat een uurtje wandelen met de hond ,de gekke capriolen, spelletjes en het lekker op schoot liggen van je kat een gevoel van ontspanning kunnen geven.

Wetenschap
De belangrijkste uitkomsten van een congres in 2004 hierover in Glasgow

Schoolverzuim
Onderzoek toont aan dat kinderen uit gezinnen waar een huisdier aanwezig is minder vaak ziek zijn, sterker nog kinderen met huisdieren waren gemiddeld drie weken langer per jaar op school,een significant verschil met de kinderen zonder huisdieren.
‘Recente medisch onderzoek toont aan dat de interactie met een dier een belangrijke positieve invloed heeft op de gezondheid van kinderen’.
Uit het onderzoek kwam naar voren dat het hier vooral een reductie betrof op het mogelijk ontwikkelen van astma en allergieën.  Dat is inderdaad opmerkelijk te noemen, omdat zo vaak bij kinderen met deze aandoeningen de aanwezige huisdieren het ‘veld’ moeten ruimen omwille van de gezondheid van het kind.

Huisartsenbezoek 
Wetenschappers uit toonden aan dat over een periode van vijf jaar eigenaren van huisdieren gemiddeld 20% minder vaak naar de huisarts gaan.
Mensen die voortdurend een dier in hun bezit hadden scoorden het hoogste, de mensen die ten tijde van het onderzoek een huisdier aanschaften bleek de op één na gezondste groep. Mensen die nog nooit een dier hadden gehad was de ongezondste groep.

Katten&Mensen
Katten hebben veel invloed op het welzijn van zowel kinderen, volwassenen en ouderen.
De groep onderzochte kinderen van 13 jaar en jonger gaf voor 80% aan dat hun kat hen hielp bij het beter omgaan met familie en vrienden.  Tevens bleken ze liever over hun gevoelens met hun kat te ‘praten’ dan met de ouders of een vriendje. Bijna 90% van deze groep zag hun kat als ‘hartsvriend’ .

Volwassenen
Bij de groep ondervraagde volwassenen gaf bijna de helft aan dat ze beter sliepen als hun kat op bed lag dan wanneer de partner er lag.
Bovendien werd eventuele slechte adem van de kat lang zo erg niet gevonden als slechte adem van de partner.
Een ander opmerkelijk feit was dat  bleek dat eigenaren van katten het prima vonden als de kat ’s nachts het meeste beddengoed inpikte, maar ze dat van hun partner niet zouden accepteren.

Ouderen 
Onderzoek onder ouderen gaf aan dat een kat bij maar liefst 82% hen hielp bij het omgaan met stress en 62% met de gevoelens van eenzaamheid.
Tevens bleek dat ruim driekwart van de ouderen hun diepste gevoelens liever met de kat dan met de partner of vriend deelde.

Alzheimer 
De resultaten van mensen die met Alzheimer in een verzorgingstehuis waren opgenomen bleken opmerkelijk.
De omgang met dieren – honden in dit geval – gaf verlenging van de concentratie, meer interactie tussen de patiënten onderling, vermindering van het aantal gedragsproblemen en een verbetering van het humeur.
Opmerkelijk was, dat deze veranderingen ook werden waargenomen bij de patiënten die geen interactie met het dier hadden.  Gesteld kan worden dat alleen de aanwezigheid al invloed heeft.

Verplegend personeel
Hier bleek dat even contact hebben met een dier op de werkvloer dezelfde stressreductie had als een pauze van 20 minuten Het verplegend personeel voelt zich relaxter, omdat het dier alleen geaaid wilde worden en verder geen beroep deed op hun zorgfunctie.  Bij het onderzoek is gebruik gemaakt van honden:’ waar hond staat kun je ook kat invullen, werken met honden in een testfase is nu eenmaal makkelijker, vandaar….en tja, daar kan ik me iets bij voorstellen!

CONCLUSIE
De invloed van dieren beperkt zich niet tot één groep mensen.
We kunnen rustig stellen dat gezien de uitkomsten van de onderzoeken die gepresenteerd werden op het congres in Glasgow, bevestigd dat veel mensen baat  hebben bij de omgang met dieren en dat de invloed van dieren op mensen veel omvattender is dan tot nu toe werd aangenomen.

Met huisdieren fit en gezond blijven
De verzorging van een huisdier behoort tot de gezonde bezigheden.
Hier volgen enkele feiten over de positieve uitwerking die huisdieren op de gezondheid van de mens hebben.  Een van de eenvoudigste en meest effectieve manieren is het leven met een huisdier. De mens profiteert al eeuwen van het gezelschap van dieren.
Recentelijk proberen wetenschappers uit te vinden of er aan het houden van huisdieren bijzondere voordelen zijn verbonden en zo ja, welke. Zij zagen dat huisdieren niet alleen waardevol zijn voor ons welbevinden maar ook het afnemen van specifieke gezondheidsproblemen

•   Minder stress
•   Een gezonder hart
•   Oudere mensen blijven actief

Afname van stress
Het aaien van een huisdier of simpelweg het kijken naar de vissen in een aquarium helpt de mens om te ontspannen.
De pure aanwezigheid van een dier is vaak voldoende om ons tot rust te laten komen. Deze ontspanning laat zich meten middels de verlaagde pols en bloeddruk.
Het is bewezen, dat het positieve effect op mensen met een hoge bloeddruk groot is.  Het komt overeen met het zoutarme dieet of het laten staan van alcohol.
Het kan ook helpen het astmarisico het verminderen of het verlies van een levenspartner te verwerken.

Het hart blijft gezond
Huisdiereigenaren overleven een hartaanval eerder dan mensen zonder huisdier.
Huisdieren ons helpen te ontspannen waardoor onze bloeddruk daalt en zelfs effectiever dan medicamenten.
De overlevingskans van patiënten die een hartaanval gehad hebben is grotere dan patiënten zonder huisdier.
Dit onderscheid kon echter niet teruggevoerd worden op een betere lichamelijke training van hondeneigenaren, ook andere huisdieren verlagen dit risico.

Oudere mensen blijven actief
Oudere mensen met huisdieren gaan beter met de dagelijkse beslommeringen om.
Ook de uitgaven voor de gezondheid is bij huisdierbezitters lager.

Kinderen 
De meeste kinderen houden van huisdieren en de voordelen van dit samenleven is wetenschappelijk bewezen.
Kinderen, die met huisdieren opgroeien, neigen er toe om zelfbewuster, beter in de omgang en minder egocentrisch te zijn .

SAMENVATTEND:

Concreet wordt waargenomen bij oudere mensen:

  • lagere bloeddruk en cholesterolgehalte, dus minder hart- en vaatziekten
  • Ouderen gaan minder naar huisarts/gebruiken minder medicijnen
  • Alzheimerpatiënten kunnen zich beter concentreren, humeur beter, minder gedragsproblemen
  • Het zich minder eenzaam voelen/zich weer belangrijk voelen.

Maar ook bij kinderen zien we frappante zaken:

  • minder last van stress/asthma/allergieën.
  • Het maken van oogcontact (dolfijnen) geeft zelfvertrouwen bij kinderen
  • Betere motoriek en spraak bij kinderen (helende werking van katten)
  • verbetering bij concentratieproblemen en spraakstoornissen

Ook bij verplegend personeel die het aaien van de hond gelijk stellen aan een pauze van 20 minuten: Ze kunnen hun verhalen/zorgen kwijt, die niet doorverteld worden.

Alleen al de aanwezigheid van een huisdier heeft invloed op de lichamelijke en geestelijke gesteldheid.

Vraag: waar zou dit door komen? Puur de fysieke aanwezigheid of zijn er bepaalde stoffen die afgescheiden worden zoals de feromonen?